
نگارش: دكتر جلال جلالشكوهي، با همکاری: دكتر مسعود غلاميّه / دكتر يوسف بيگباباپور، با همکاری نشر منشور سمیر، چاپ اول، 1393، وزیری شومیز، 212ص. قیمت: 150000 ریال.
معرفی اجمالی
میرزا حسن، فرزند میرزا مهدی، از آزادیخواهان و روشنفکران عصر خود در آذربایجان بود. هرچند در حجرۀ پدر در مراغه به شغل بزّازی اشتغال داشت، امّا این دلیل بر آن نمیشود که او از سیاست و اتفاقاتی که در اطرافش میافتد، بیخبر است. او از فهم و خرد بهرۀ شایانی داشت. پاک طینت، خیّر و بسیار فرهنگ دوست بود. او با سرمایۀ شخصی خود، اوّلین مدرسۀ دخترانه را در سال 1325 هـ.ق. در مراغه افتتاح نمود؛ هرچند با مخالفت عدّهای کجاندیش و متحجّر مواجه شد. او در ارتقای سطح علمی، فرهنگی مردم شهرش از هیچ عملی دریغ نداشت. مکاتباتی با مدیران روزنامههای حبلالمتین، صور اسرافیل، روحالقدس، رهنما و مساوات داشت و در این جراید، دستنوشتهها و اندیشههایش را به چاپ میرسانید.
از میرزا حسن دو اثر باقی مانده: اولی خاطرات دوران مشروطه در مراغه که مدتی در زندان افتاده و مشاهداتش را نوشته است. دوم سفرنامهاي كه از وي به جا مانده، به دستخط خود میرزا حسن که هر دو توسط بنیاد شکوهی منتشر شده است.
این کتاب به زندگی، افکار، خدمات و آثار این مرد بزرگ پرداخته است.