بنیاد شکوهی

بنیان کتابخانۀ وزیری یزد که اکنون شصت سال از عمر پربار آن می گذرد (بنیان، فروردین 1334 ش)، در درون خود گنجینه ای ناب از کتاب های خطّی بویژه حاصل ذوق و دانش و هنر مردان سختکوش کویر دارد که بعضاً برخی از نسخه های آن در ایران و حتّی جهان یگانه است، ....

عنوان مصاحبه‌ای است با مرحوم استاد عبدالحسین حائری در ایام حیاتشان که آقای سایر محمدی انجام داده بود و در ضمیمه روزنامه ایران،‌ با عنوان« کتاب هفته»، آبان 1386، شماره‌ی یک،‌ صفحات 12 و 13 به چاپ رسیده است. از آنجا که احتمال در دسترس نبودن این ضمیمه می‌رود، جهت استفاده علاقه‌مندان، این مصاحبه در اینجا درج می‌گردد.

ایران‌شناسی را باید یکی از مهمترین رشته‌های تحقیقی دانست که طی صد سال اخیر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان داخلی و خارجی بوده و منجر به کشف و دستاوردهای بسیاری نیز در این زمینه شده است. طی تحقیقات ایران‌شناسان بود که بسیاری از نکات تاریخ ایران به‌خصوص ایران باستان آشکار و آثار و ابنیه‌های تاریخی کشف شد و ما امروز بر قله‌های همین دستاوردها ایستاده‌ایم؛ اما ایران‌شناسی امروز چه جایگاهی دارد و چگونه باید باید به مسیر خود ادامه دهد؟ گفتگوی حاضر در همین راستاست.

از كارهاي در دستم يكي تدوين معجم المخطوطات العراقيه بود كه به لطف خداوند به پايان رسيد و براي صفحه آرائي بدست دوستان سپرده شد. اين مجموعه شامل معرفي نسخه هاي خطي عراق است كه گزينش اطلاعات آن چيزي ميان دنا و فنخا است يعني كمي مفصل تر از دنا است. اين مجموعه بزبان عربي تدوين شده و بگونه اي تكميل كننده مخطوطات ايران است....

حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد اشکوری در سال 1310ش در نجف متولد شد. از همان آغاز جوانی به تحقیق نسخه‌های خطی و فهرست‌نگاری و شرح حال دانشمندان پرداخت. وی از باسابقه‌ترین فهرست‌نویس‌های ایران است و برای خود صاحب‌سبک می‌باشد. حجت‌الاسلام والمسلمین اشکوری تجربه بیش از نیم‌قرن فهرست‌نویسی‌اش را در یادداشتی کوتاه با عنوان «فهرست چیست و فهرست‌نگار کیست؟» نگاشته است. وی این یادداشت را در اختیار رسای اندیشه قرار داد تا برای اولین‌‌بار منتشر شود. آن‌چه می‌خوانید قسمت اول این یادداشت است....

كتاب‌شناسي، نسخه‌شناسي. دو بخش اساسي كار فهرست‌‎نگار مي‌باشد و وظيفه‌ي اوستكه اين دو موضوع مهم را در نگارش خود ارائه دهد. خلط بين اين دو امكانا سبب گمراهي مراجع كننده شود، پس بايد جدا از يكديگر باشند. معلومات مربوط به هريك از آن‌ها دقيقا در بخش خاص خود قرار گيرد تا جوينده خواسته‌ي خود را بدون مشكل بيابد. بسيارند محققاني كه كتاب مورد نظر خود را مي‌شناسند و نياز به شناسايي مجدد ندارند، نياز آنان شناخت نسخه و ويژ‌گي‌هاي آن است و با جداساختن اين دو بخش كارشان آسان مي‌شود....

حجت‌الاسلام سید محمد طباطبایی یزدی از مصصحان و مدیران اجرایی بنیاد محقق طباطبایی معتقد است که تصحیح متون یک کار تخصصی است و یک مصحح باید اهلیّت این کار را داشته باشد. تصحیح هر متنی نیازمند دانش تخصصی درباره آن متن است.

آنچه در این تصویر می خوانید زندگینامه خودنوشت محمدعلی کریم زاده تبریزی است  که در ماهنامه خوی نگار منتشر شده است.

در میان مجموعه های اهدایی به کتابخانه مجلس شورای اسلامی، مجموعه‌ای بیش از 1000 نسخه خطی بی‌نظیر، عکس‌های تاریخی و اسناد کم مانندی است که توسط محمدعلی کریم زاده تبریزی در سال 1377 شمسی به کتابخانه مجلس اهدا شده است که خوشبختانه فهرست نویسی نیز شده است.

استاد کریم زاده بعد از پایان کار اداری در عتیقه فروشی‌های تهران به دنبال نسخ خطی گوناگون می‌گشت و بعدها با افزایش دانش و توان شناسایی نسخ خطی به شهرهای اصفهان و شیراز و کشورهای مختلف از جمله ترکیه سفر کرده و اقدام به خرید نسخه‌های خطی فارسی، عربی و ترکی کرد.

نسخه خطی قرآن مترجم مربوط به سده هشتم ویژگی‌هایی مربوط به خط و آرایه‌های ظاهری را به خود اختصاص داده است و در کتابخانه مؤسسه مطالعات فرهنگی نگهداری می‌شود.

مدیر کل حوزه ریاست و روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به تبادل منابع میان این کتابخانه با کتابخانه‌های ملی دیگر کشورها گفت: در سال گذشته بیشترین تبادل را با کتابخانه‌های کشورهای چین، ترکیه و افغانستان در منطقه آسیا داشتیم.